تهیه فهرست چرخه عمر بازیافت سرباره کارخانجات ذوب آهن بمنظور جایگزینی سیمان از نقطه نظر مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای

فعالیت های صنعتی همواره توام با مشکلاتی برای جوامع انسانی و محیط زیست بوده است. امروزه بازیافت پسماندهای صنعتی بدلیل حفظ منابع و ممانعت از انتشار آلاینده ها در محیط زیست مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. از این میان مدیریت ضایعاتی همچون سرباره کارخانجات ذوب آهن، به دلیل گستردگی فعالیت صنایع مربوطه و بالا بودن میزان دورریزها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در تحقیق حاضر سه روش عمده بازیافت سرباره شامل جایگزینی آن با کلینکر و سیمان در صنعت تولید سیمان و نیز استفاده بعنوان سنگدانه در تولید بتن از نقطه نظر میزان مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت نتایج حاصله با حالت مبنا یعنی تولید بتن با مصالح متعارف و بدون استفاده از سرباره، مقایسه گردیدند. روش مورد استفاده در این تحقیق در انجام ارزیابی زیست محیطی بازیافت سرباره، روش ارزیابی چرخه عمر lca) ( بوده است. در ارزیابی های مبتنی بر lca ، تمام چرخه عمر یک محصول از مرحله استخراج مواد خام اولیه تا مراحل تولید، استفاده و در نهایت دور ریز آن مد نظر بوده و آثار سوء بالقوه متناسب با این مراحل، بصورت کمی بیان می گردد. از طرفی تعیین میزان انتشار گازها در کارخانجات سیمان از طریق فرمولهای تجربی (روش ipcc ) و اندازه گیری مستقیم گازهای خروجی از دودکش بوده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که با افزودن سرباره تولیدی به خط تولید کارخانجات سیمان می توان شاهد بیشترین شاخص کاهش به میزان 28/128 در مصرف انرژی الکتریکی، 43/299 در مصرف انرژی حرارتی و 57/291 در پتانسیل گرمایش جهانی بود که نسبت به دو روش دیگر دارای میزان کاهش بیشتری می باشد. از طرفی با مقایسه نتایج آزمایشات گاز خروجی از کارخانجات سیمان، می توان اظهار داشت که روش ipcc جایگزینی مناسب برای روش آنالیز مستقیم از دودکش این کارخانجات می باشد. بدین ترتیب با دانستن انواع ترکیبات وکمیت کربنات های مصرفی در تولید کلینکر می توان میزان انتشار را از طریق محاسبات ipcc تعیین نمود. با توجه به آنالیز گاز دودکش، ضرایب انتشاری برای هر یک از گازها ( 838= co246/0= coو 17/2= nox) محاسبه شده و با ضرایب گزارش شده توسط epa u.s. مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که انتشارات کارخانه موردنظر در مقایسه با ضرایب epa .u.s برای هر سه گاز در سطح قابل قبولی قرار دارد. کلمات کلیدی: سرباره کارخانجات تولید آهن، بازیافت، کلینکر، سیمان، سنگدانه، ارزیابی چرخه عمر